El 83% de les quexes (241) foi nel ámbitu públicu, mentes que'l 17% (148 quexes) producióse nel ámbitu priváu
VITORIA, 19 Jul. (EUROPA PRESS) -
El Serviciu pa la Garantía de los Derechos Llingüísticos del Gobiernu Vascu-Elebide rexistró 346 incidencies en 2017 (230 menos que l'añu anterior), de les que 289 foron quexes, y el 98% (un total de 283) rellacionaes cola vulneración del derechu a utilizar el vascu.
Según informó'l Departamentu de Cultura y Política Llingüística, l'Executivu autonómicu aprobó esta selmana la memoria de 2017 d'Elebide, que recueye 346 incidencies rellacionaes cola vulneración de los derechos llingüísticos de la ciudadanía, 230 menos que l'añu anterior.
El Serviciu pa la Garantía de los Derechos Llingüísticos-Elebide empezó a funcionar en 2007 cola fin d'ufiertar información y asesoramientu sobre los derechos llingüísticos a los ciudadanos qu'asina lo solicitaren.
A pesar de que nos años 2015 y 2016 producióse una significativa medríade les incidencies rexistraes --789 y 576, respectivamente--, en llinies xenerales el númberu d'incidencies xestionaes anualmente caltúvose estable.
El 86% de les incidencies tramitaes en 2017 foron quexes por vulneración de los derechos llingüísticos, mentes que'l restu foron consultes (2), suxerencies (4) y solicitúes (29).
Un total de 289 d'estes incidencies foron quexes, y nel 98% de les mesmes --un total de 283 quexes-- la vulneración producióse en relación al vascu --el o la ciudadana nun pudo facer efectivu l'usu del vascu-- mentes qu'en 6 de los casos la vulneración producióse en relación al castellanu. El 83% de les quexes (241) foi nel ámbitu públicu, mentes que'l 17% (148 quexes) producióse nel ámbitu priváu.
Nel casu de les alministraciones y instituciones públiques, el 53%, un total de 127 quexes, foron dirixíes al sector públicu de la Comunidá Autónoma del País Vascu, lo que supón 148 quexes menos que nel añu 2016. No que se refier a estes quexes, 39 foron dirixíes al Gobiernu Vascu y 88 a entidaes y sociedaes públiques dependientes del Executivu.
La mayor parte de les quexes relatives a entidaes y sociedaes públiques tuvieron relación con Osakidetza (64 quexes, énte les 208 que recibió l'añu anterior) y Lanbide (10 quexes).
Al marxe del sector públicu vinculáu al Gobiernu Vascu y les sos entidaes o sociedaes públiques, 22 quexes tuvieron vinculaes al ámbitu de l'alministración de les diputaciones; 51 quexes refiérense a les alministraciones locales; 25 quexes apelaben a l'Alministración Xeneral del Estáu; y 16 quexes a otru tipu d'instituciones públiques --na mayor parte de los casos trátase d'entidaes participaes por más d'una institución como'l Consorciu d'Agües Bilbao Bizkaia, el BEC o Metro Bilbao--.
De les 48 quexes rellacionaes col ámbitu priváu, 14 tuvieron que ver con servicios xenerales de l'actividá privada; 11 col comerciu; 10 cola cultura y l'ociu; 5 col campu de les finances y los seguros; 2 coles enseñanza; una cola hostelería; y, finalmente, 5 tuvieron que ver con otru tipu de campos.
Les quexes faen referencia tanto a entidaes y asociaciones ensin ánimu d'arriquecimientu como a entidaes y empreses profesionales. A la hora d'almitir a trámite les quexes, tíense en cuenta los testos llegales publicaos cola fin de garantizar los derechos llingüísticos nel ámbitu priváu nos que s'establez qué entidaes o empreses tán obligaes por llei y cuálos son los derechos llingüísticos que tienen de garantizase.
TIPU DE QUEXES
Les 289 quexes tramitaes n'Elebide a lo llargo de 2017 clasifíquense en cuatro grupos: vulneraciones en rellaciones escrites, vulneraciones rellacionaes con comunicaciones orales, vulneraciones detectaes nel paisaxe llingüísticu (rótulos, señalización) y, finalmente, les producíes n'Internet y nes redes sociales.
No que se refier a les relaciones escrites, recibiéronse 108 quexes pa denunciar, na mayoría de los casos, l'usu esclusivu del castellanu pola alministración a la hora de comunicase cola ciudadanía.
Sobre les comunicaciones orales, nes 42 quexes la ciudadanía denunció la conculcación del so derechu a ser atendida en vascu. Amás, en 27 casos denunció la vulneración de los derechos llingüísticos, tanto de forma oral como escrita.
Les quexes rellacionaes col paisaxe llingüísticu algamaron en 2017 la cifra de 84 quexes. Éstes, básicamente, tienen el so orixe en cartelos espuestos al públicu y redactaos namás en castellanu como rotulación vial d'obres y señales de tráficu; amás, en 5 casos evidencióse que la vulneración por dalguna institución tuvo que ver tanto cola rellación cola ciudadanía como col paisaxe llingüísticu. P'acabar, les vulneraciones n'Internet y nes redes sociales algamaron la cifra de 23, dos quexes más que nel añu 2016.
LES INDICENCIAS
De les 334 incidencies tramitaes por Elebide en 2017, esta primavera taben cerraes 328. En 317 casos unvióse al ciudadanu o ciudadana la respuesta unviada pola entidá infractora; y nos otros 11, el pieslle de la incidencia, al nun recibir respuesta dalguna pola entidá. Les restantes seis incidencies siguen entá en periodu de tramitación y van siguir el so cursu a lo llargo d'anguaño.
Sobre les quexes, 283 tán cerraes y les restantes seis tán en periodu de tramitación. No que se refier a les 12 consultes recibíes, a finales del añu toes taben yá zarraes.
Nesti sentíu, l'Executivu recordó que cuando se recibe una consulta, Elebide estúdiala y atropa la información complementaria que valore necesaria. Una vez ellaboráu l'informe, el mesmu se remite a la persona solicitante y, previa conformidá, ciérrase la incidencia.
Sobre les cuatro suxerencies presentaes, toes tán yá zarraes. Nel 2017 rexistráronse 29 solicitúes y toes taben zarraes. Sobre les quexes, el 89% de les 260 nes que se constató infracción de les normes resolvióse de "manera satisfactoria".
PRESENTACIÓN DE LES INCIDENCIES
Sobre la forma de presentar les incidencies, 224 (65%) presentáronse al traviés de la páxina web y 109 (31%) al traviés de corréu electrónicu. Asina, el 96% de la ciudadanía utilizó la vía telemática, y el restante 4% optó por otres canales.
No relativo a estos últimos, recibiéronse siete incidencies per teléfonu, la mesma cantidá que nel 2016, y 2 per corréu ordinariu, 15 menos que nel exerciciu anterior. Amás, cuatro incidencies presentáronse al traviés del serviciu Zuzenean del Gobiernu Vascu.
Nel añu 2017, el 92% de la ciudadanía que se dirixió a Elebide (318 casos) escoyó'l vascu pa rellacionase col Serviciu; y el 8% (28 casos), el castellanu.
Sobre estos últimos, siete refiérense a consultes realizaes en relación cola normativa sobre derechos llingüísticos, y los restantes 21 casos foron quexes --anque en 13 d'elles denunció la vulneración del derechu a usar el vascu--. Les muyeres presentaron el 21% de les incidencies recibíes n'Elebide nel 2017 --74 incidencies--, y los homes el 79% --272 incidencies--.
