Expertos recomendan seguir o exemplo de Citroën e Inditex para mellorar o sistema de I+D, que ven "moi débil"

Actualizado: martes, 16 diciembre 2008 15:47

Propoñen "recuperar" os científicos galegos no estranxeiro tras reivindicar a necesidade de duplicar o persoal investigador

SANTIAGO DE COMPOSTELA, 16 Dic. (EUROPA PRESS) -

Un grupo de expertos alertou hoxe de que o sistema de I+D en Galicia é "aínda moi débil" en comparación co resto de España ou coa Unión Europea (UE), polo que reivindicaron a necesidade dunha "profunda revisión estratéxica" que pase, entre outras posibilidades, por seguir o "exemplo" das multinacionais Citroën e Inditex nesta materia.

Esta é unha das principais conclusións do estudio 'Territorios innovadores. Diagnóstico dos índices I+D+i en Galicia' --presentada polo conselo dá Cultura Galega--, que considera "decisivo" captar investimento estranxeiro para mellorar os indicadores no ámbito da investigación e o desenvolvemento.

A xeito de xustificación, un dos autores da obra, Albino Prada, referiuse ao "desembarco de tecnoloxía" que supuxo a entrada de Citroën na comunidade galega, polo que suxeriu á Administración que arbitre medidas para promover que se repitan casos similares ao da automobilística francesa e que, polo momento, son "practicamente residuais" na última década.

Para conseguir atraer investidores estranxeiros, formulou unha serie de posibilidades, como reducir o imposto de sociedades para mellorar a competitividade respecto ao Norte de Portugal, onde este gravame é inferior a Galicia, co propósito de conseguir que esta comunidade se perciba como unha "plataforma interesante". Tamén reclamou a modernización da rede de infraestruturas, un ámbito onde "o éxito non foi ultimamente moi glorioso".

Tamén puxo como exemplo o caso de Inditex, "xigante económico" que erixiu no "mellor que lle pasou a Galicia nos últimos anos", e o modelo innovador da cal defendeu por "saber como comprar tecnoloxía do exterior" e incorporala aos procesos de produción internos.

GALICIA: "POUCO FAVORABLE" PARA A I+D

En todo caso, os encargados do estudio recoñeceron a dificultade de aplicar ambos os dous modelos á totalidade da estrutura produtiva de Galicia, que conta con dúas características "pouco favorables": o reducido tamaño das empresas e a súa especialización en sectores que non son de alta tecnoloxía.

Malia esta análise, móstranse partidarios de "non paralizar" os esforzos en materia de I+D e, así, propoñen paliar a fragmentación mediante a cooperación interempresarial, polo que animan á Administración a fomentar a creación de cluster.

En canto á especialización produtiva, defenden apostar por un modelo competitivo, baseado na diferenciación, na calidade e na seguridade, e, como exemplo desta "metamorfose", citan o sector vitivinícola galega ou o téxtil.

"NA BOA DIRECCIÓN"

Segundo outro dos autores da obra, José Manuel García, o sistema de I+D galego pode verse mellorado con estas receitas, algo que considerou prioritario dado que a comunidade se sitúa "por debaixo da metade" na Unión Europea. Non obstante, admitiu que nos últimos anos se deron pasos "na boa dirección", como reflicten os últimos datos do Instituto Nacional de Estatística (INE) sobre as actividades de I+D en 2007.

Segundo esta enquisa, o gasto de Galicia en investigación e desenvolvemento superou "por primeira vez na historia" o 1 por cento do seu Produto Interior Bruto (PIB) e situouse na sétima posición no conxunto nacional. Tamén subliñou que o esforzo realizado nesta materia polas empresas privadas xa supón máis da metade do total (55,3 por cento).

Malia este "salto cualitativo", que cualificou como "positivo", García recoñeceu a necesidade de facer "algunhas matizacións". Así, explicou que o "espectacular" incremento do gasto empresarial en actividades de I+D está financiado con fondos públicos, que se canalizan cara ás compañías privadas en lugar de ás universidades, por exemplo.

BAIXA PRODUTIVIDADE

Tamén alertou de que os datos do INE só miden indicadores de esforzo e, fronte a isto, falou dos indicadores de resultados para concluír que a relación entre inputs e outputs do sistema de I+D+i galego é "nada favorable". "Hai unha pobre taxa de transformación de recursos e esforzos en resultados", resumiu.

Prada atribuíu esta situación a que a maior parte das investigacións realizadas na comunidade tardan moito tempo en botar resultados concretos, polo que recomendou á Administración pública a "orientar" os recursos públicos a proxectos que solucionen as "carencias" do sistema produtivo galego.

Por iso, razoou que pequenas rexións como Galicia non poden ter "os mesmos tempos de espera" que as grandes potencias, polo que apostou por proxectos a curto prazo para mellorar os indicadores de I+D na comunidade.

PRIORIZAR E AUMENTAR PERSOAL

Nesta mesma liña, o estudio presentado hoxe recomenda "focalizar as prioridades" e, baixo a premisa de que "a dispersión promove a ineficacia", defende un sistema "selectivo". "Deberíase dar prioridade a seis e oito programas de amplo espectro", reza a obra, e aposta por identificar pequenas e medianas empresas que actúen a xeito de "pemes tractoras".

Ademais doutras propostas no ámbito organizativo e financeiro, a obra tamén reivindica a necesidade de facer un "maior esforzo" en materia de recursos humanos. Segundo os cálculos dos autores, hai que duplicar o persoal investigador a medio prazo e, para iso, suxire "recuperar" os investigadores galegos no estranxeiro.