BILBO, 17 (EUROPA PRESS)
Hektor Ortega historialari bilbotarrak "Tretatxu, lapurren gobernadorea" (Txertoa) izenburuko bere azken saiakera aurkeztuko du ostegunean, urriaren 18an, Bilboko Bidebarrieta Kulturgunean. Tretatxu ezizenez ezagutzen zen XVIII. mendeko euskal bidelapurraren figurari buruzko lana da, Bilboko Udalak iragarri duenez.
Ekitaldia euskaraz izango da, Bidebarrietako liburutegiko ekitaldi aretoan, eta arratsaldeko 19:30ean hasiko da, sarrera librearekin aretoko eserleku guztiak bete arte. Egilearekin batera Joseba Agirreazkuenaga Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Historia Garaikideko katedradunak aurkeztuko du ekitaldia.
Bautista Landa "Tretatxu" (1716-1761) bidelapur bizkaitar ahaztuari buruzko "saiakera biografiko zirraragarria" da "Tretatxu, lapurren gobernadorea". Gaizkile gisa izan zuen ibilbidea laburra bezain bizia izan zen, eta gaur egunera arte iraun duen dokumentazio judizial handia utzi zuen. Dokumentazio horretan oinarrituta, Hektor Ortega kazetari eta historiagileak Tretatxuren bizitza irudikatu du, eta, interesgarria den eztabaidarako gaia aurkeztu du: Existitu al da bidelapur soziala Euskal Herrian?
Bautista Landa Larrauriko baserritarra izan zen, eta baserria eta soroko lana utzi eta bidelapur bilakatu zen. Garai hartan bidelapur izatea endemikoa zen, baserritarrak bazter uzten zituen gizarte arloko krisi handia baitzegoen. "Tretatxu" ezizenarekin, 1751 eta 1753 bitartean legez kanpo egon zen, Azkoitian harrapatu zuten arte. Atxilotu, epaitu eta heriotz zigorra ezarri zioten. Valladolidera eraman zuten, eta zortzi urte geroago hil zen kartzelan. Bere gorabeherei buruzko dokumentazio asko kontserbatu da, baita kopla herrikoiak ere. Bizkaiko lapur guztien gobernadorea bezala ezagutzen zen.
Hektor Ortega (Bilbo, 1966) Geografian eta Historian lizentziatua da Deustuko Unibertsitatean. Sua Edizioak argitaletxeko editorea da, eta bere ibilbide profesionalaren parte handia zenbait euskal hedabidetako kazetari gisa egin du. "Euskal Herria, historia, paisaje y cultura" lana eta zenbait gida idatzi ditu, besteak beste, "Excursiones a lugares históricos".
